Sen cạn

Tên khác

Sen cạn

Tên khoa học Tropaeolum majus L., thuộc họ Sen cạn - Tropaeolaceae.

 Cây Sen cạn

( Mô tả, hình ảnh, thu hái, chế biến, thành phần hoá học, tác dụng dược lý ....)

Mô tả:

Cây thảo mọc leo hay không, sống hằng năm. Lá giống lá Sen, có cuống dài dính ở giữa phiến tròn, mép nguyên, mặt trên màu lục nhạt, mặt dưới mốc mốc. Hoa ở nách lá, màu vàng, vàng cam hay đỏ; 5 lá đài nhọn, lá đài sau mang một cựa hình nón, cong ở đầu; 5 cánh hoa bằng nhau; 8 nhị rời nhau; bầu 5 ô, mỗi ô chứa 1 noãn. Quả lớn cỡ 1cm, có 3 mảnh vỏ, có vách dày và xốp, chứa 3 hạt.

Hoa tháng 5-9.

Bộ phận dùng:

Toàn cây - Herba Tropaeoli Maji.

Nơi sống và thu hái:

Gốc ở châu Mỹ, từ Chi Lê đến Mêhicô. Ta nhập trồng làm cảnh; có thể trồng ở vườn, dọc hàng rào, trồng ở ban công. Có thể thu hái toàn cây quanh năm. Có thể lấy những nụ hoa đầu tiên, các hoa vừa nở và một số lá làm thuốc và giữ phần còn lại cho cây sinh trưởng, phát triển bình thường. Ðể lấy hạt, đợi đến khi quả thật chín, giữ một phần để gieo, còn phần nhiều thì dự trữ để dùng dần khi cây không có hoa và nụ hoa.

Thành phần hoá học:

Trong lá Sen cạn tươi có 265mmg% vitamin C, có các tế bào chứa myrosin và một glucoíid chứa sulfur gọi là glucotropaeolosid, đồng đẳng dưới của gluconas-turtosid có trong Cải soong, khi thuỷ phân cho tinh dầu isothioxyanat benzyl. Còn có chất tromalit có tác dụng kháng khuẩn gram dương và gram âm, nhưng lại giữ nguyên vẹn hệ vi khuẩn đường ruột. Chất kháng khuẩn tập trung nhiều ở hạt; đó là một chất có mùi thơm đặc biệt màu hơi vàng, đông đặc ở 4oC, tan trong nhiều dung môi hữu cơ, nhất là ether ethylic.

 Vị thuốc Sen cạn

( Công dụng, Tính vị, quy kinh, liều dùng .... )

Tính vị:

Sen cạn có vị cay, chua, tính mát.

Công dụng:

Thanh nhiệt giải độc, mát huyết, cầm máu, lại có tác dụng điều kinh, lợi tiểu, nhuận tràng, tẩy, trừ ho và chống bệnh scorbut.

Chỉ định và phối hợp:

Hạt Sen cạn được sử dụng làm thuốc từ lâu đời ở Pêru để chữa viêm bàng quang và viêm phế quản. Kể từ năm 1805, người ta đã sử dụng Sen cạn để chữa bệnh scorbut (hoại huyết), chữa các rối loạn của phế quản và phổi (ho, viêm phế quản mạn tính) do nó có tác dụng giống những loài cây có chứa tinh dầu có lưu huỳnh như Tỏi. Cây còn dùng chữa sự lười biếng của thận và các bệnh về bàng quang (viêm bàng quang, viêm bể thận), chữa tạng bạch huyết, khí thũng, tăng tiết bã nhờn và chữa vết thương nhiễm khuẩn.

Sen cạn còn được sử dụng cho người già, cho bệnh già trước tuổi và cho những người dưỡng bệnh vì nó giúp tái tạo lại sức khoẻ (do có nhiều acid phosphoric, tinh dầu có S và vitamin C). Hơn nữa, nó hơi nhuận tràng và giúp cho sự luyện viên thức ăn ở trong ruột. Nó cũng dùng chữa kinh nguyệt không đều và chống Rụng tóc.

Ở Trung Quốc, người ta dùng toàn cây chữa mắt đỏ sưng đau, thổ huyết, khạc ra máu, ghẻ lở.

Cách dùng:

Có thể sử dụng Sen cạn dưới nhiều hình thức:

1. Hãm và sắc uống (để bổ phổi, lợi tiểu, kích thích, kích dục):

Dùng một nắm nụ hoa hay hạt cho vào trong 1 lít nước; có thể thêm chất thơm cho át vị của thuốc. Uống liền sau bữa ăn, ngày 2-3 lần. Có thể sắc 15-30g lá trong 1 lít nước. Nước sắc lá, hoa, quả dùng súc miệng làm răng bền chắc.

2. Thuốc xức (chống bệnh Rụng tóc và kích thích sức sống của da đầu): Dùng 100g hoa, lá tươi và hạt Sen cạn cho vào 1 lít nước, đun sôi 15 phút. Có thể thêm ít giọt tinh dầu thơm tuỳ theo sở thích. Dùng xoa vào tóc và chà mạnh vào da đầu sáng chiều, hoặc nhiều lần trong ngày.

3. Cồn thuốc tươi: Ngâm lá tươi với rượu trắng trong 15 ngày, rồi lọc, đóng chai. Ngày uống 3 lần, mỗi lần 1 thìa cà phê. Có thể dùng liên tục, dù là khi không có mùa của cây.

4. Nghiền quả khô hay tươi (nhuận tràng): Dùng quả chín phơi khô hay hạt với liều 0,6g, nghiền với đường hoặc trộn với mật trước khi đi ngủ, hoặc dùng 1-3 thìa cà phê quả tươi nghiền với một lượng đường gấp 3 lần.

5. Dùng ngoài, lấy cây tươi giã nát đắp.

 Ứng dụng lâm sàng của vị thuốc Sen cạn

Đang cập nhật

Tham khảo

Cách trồng hoa SEN CẠN:

Gieo hạt từ giữa tháng 3 đến giữa tháng 4 là thời điểm thích hợp nhất. Dùng tay cạy nhẹ lớp vỏ hạt. Ngâm vào một bát nước ấm qua đêm. Các hạt giống hấp thụ nước qua phần mẻ sẽ nở to gấp hai lần kích thước ban đầu. Đem trồng ngay lập tức; nếu không, hạt có thể thối chết.

Tùy thuộc vào nhiệt độ đất khi trồng, hạt sẽ nảy mầm trong 3-14 ngày. Gieo hạt SEN CẠN sâu 1 cm, cây cách nhau 25cm. Cây sen cạn phát triển rất tốt trên đất nghèo đến trung bình, hơi khô, hơi chua, thoát nước nhanh. Hạn chế sử dụng mùn, phân compost và phân bón (kể cả loại phóng thích chậm hay N thấp). Bởi nó chỉ cần ánh sáng đủ, hoặc râm 1 tí. Trong bóng râm cây có lá lớn hơn và màu hoa sặc sỡ hơn. Cây sen cạn không cần bạn phải bận tâm quá nhiều. Ở Hawaii , Đảo Lord Howe, New Zealand liệt SEN CẠN vào loại cây xâm thực. Hạt có thể tự rơi và nảy mầm vào mùa sau. Một cách trồng hoa sen cạn khác đó là có thể giâm cành để nhân giống. Cắm một cành dài 7 – 8cm vào chất khoáng trồng cây hoặc trong ly chứa đầy nước, thì cành cây có thể ra rễ nhanh hơn.

Giâm cành hoa sen can để nhân giống nhanh phát triển

Giâm cành hoa sen can để nhân giống nhanh phát triển Cây mọc leo dạng thân ống. Lá giống lá Sen, có cuống dài ( từ 5-30 cm) dính ở giữa phiến lá tròn, mép nguyên, mặt trên màu lục nhạt, mặt dưới màu xanh bạc. Hoa mọc riêng lẻ ở nách lá, hoa lưỡng tính. Hoa có 5 lá đài nhọn, lá đài sau mang một cựa hình nón, cong ở đầu; cánh mỏng bằng nhau, giữa các cánh có 8 nhị rời nhau; bầu 5 ô, mỗi ô chứa 1 noãn. Quả sen cạn lớn cỡ 1cm, có 3 mảnh vỏ, có vách dày và xốp, chứa 3 hạt. Hạt không nội nhũ. Cây có hoa màu cam đỏ thường có ống lá, thân màu đỏ. Màu trong vườn rất bắt mắt nhưng không phù hợp để cho một bình hoa bền. Giống như bất kỳ loại cây hàng năm nào, SEN CẠN dễ bị sương giá.

Các giống phổ biến nhất bao gồm: Dwarf Jewel, Alaska, Gleam Giống hoa sen cạn phổ biến nhất Giống hoa sen cạn phổ biến nhất Là cây đuổi sâu bọ: Như một biểu tượng đáng mơ ước của nhà vườn. Lá SEN CẠN xua đuổi côn trùng gây hại. Bao gồm: bọ dưa chuột và sâu đục nho, rệp vừng, ruồi trắng. Thu hút các loại côn trùng săn mồi có ích. SEN CẠN trở thành người bạn đồng hành tốt cho các loại rau, dưa chuột, dưa hấu, củ cải và cà chua. Ngoài việc hướng dẫn cách trồng hoa sen cạn bằng phương pháp gieo hạt và chiết cành, bạn cần phải biết thêm về cách phòng và điều trị bệnh cho hoa, như thế hoa mới nở đều và phát triển được. Hãy tham khảo tiếp theo nhé.

Thaythuoccuaban.com Tổng hợp

*************************

DANH MỤC CÁC VỊ THUỐC