Phát tướng – tăng cân nhanh
Nguyên nhân phát tướng tăng cân nhanh
Phát tướng hay tăng cân nhanh trong thời gian ngắn, thường là do dùng thuốc để điều trị một loại bệnh nào đó. Một vài loại thuốc gây ra sự tăng cân chậm, trong một khoảng thời gian dài dùng nó. Một số loại thuốc khác có thể gây tăng cân nhanh trong một tuần.
Tại sao một số loại thuốc gây tăng cân?
Một số nhóm thuốc đã được xác minh là có tác dụng phụ gây tăng cân. Những thuốc gây tăng cân cũng có thể làm tăng sự thèm ăn ở bệnh nhân, thúc đẩy bệnh nhân ăn nhiều hơn hoặc làm giảm lại sự chuyển hoá, tăng cường hấp thu và dung nạp vào trong cơ thể để tích trữ gây tăng lượng mỡ, tăng cân. Ngoài ra, những rối loạn chuyển hoá đó làm giảm khả năng tiêu hao năng lượng trong quá trình vận động, hoạt động của cơ thể, gây ra tình trạng thừa cân và béo phì. Tuy nhiên nếu bệnh nhân tăng cân do những loại thuốc này gây ra, họ có thể giảm cân một cách dễ dàng. Nếu bạn vẫn tập thể dục một cách đều đặn, không ăn nhiều thì tình trạng tăng cân sẽ bị hạn chế.
Một số loại thuốc gây tăng cân
Thuốc kháng trầm cảm: các thuốc trầm cảm tricylic (Elavin va Toframi) gây giảm thiểu tốc độ chuyển hoá tới 10%. Những thuốc kháng trầm cảm mới hơn không có tác dụng phụ đó.
Thuốc trị tâm thần và ổn định trạng thái: Những bệnh nhân bị tâm thần, rối loạn lưỡng cực (bipotar disorder) loạn thần kinh (schizophrene) hoặc những rối loạn tâm thần khác được kê Zyprexa (olanzapine) hoặc risperidal những thuốc này kích thích sự them ăn và có thể làm chậm tốc độ chuyển hoá của bệnh nhân, giữ nước.
Thuốc chống động kinh, thuốc trị đau nửa đầu: Một thuốc trị động kinh phổ biến – Depakote (valprocate).
Thuốc chẹn beta (beta blocker): Những loại thuốc trị cao huyết áp như Atenolol có thể đôi lúc gây tăng cân.
Steroid: Những loại Steroid như glucocoricoid và cortisone dùng trong điều trị những căn bệnh về viêm khớp, thấp khớp, viêm mãn tính. Những bài thuốc steroid có thể tăng 45kg trong vòng 1 năm do cảm thấy thèm ăn, mau đói.
Insulin và những loại thuốc trị đái tháo đường: Insulin là một loại hormone tiêu mỡ, vì vậy bệnh nhân rất dễ tăng cân khi sử dụng insulin hoặc hoạt hoá Insulin (insulin promters) chẳng hạn nhứ Actor.
Thuốc tránh thai: cũng là một trong những nguyên nhân gây tăng cân.
Phòng ngừa:
Trước khi sử dụng một loại thuốc nào đó, cần phải tham khảo ý kiến bác sĩ xem loại thuốc này có gây tăng cân không.
Nếu nghi ngờ đang bị tăng cân thì cũng không nên ngưng sử dụng thuốc. Nên hỏi bác sĩ xem có phải thuốc ấy có tác dụng phụ gây tăng cân? Có thể yêu cầu thay thế thuốc khác.
Khi gặp một dược phẩm kích thích sự thèm ăn:
Chú trọng vào những loại thức ăn có calori thấp, những loại thức ăn này giúp thấy no những sẽ không làm bạn béo phì, nên ăn nhiều rau cải và trái cây thay vì bánh kẹo. Có thể nhai kẹo cao su không đường nếu cảm thấy đói cồn cào. Thức uống cũng nên chọn những loại có calone thấp. Bên cạnh đó cần phải có những hoạt động thể chất, đi bộ, đi cầu thang nhiều hơn. Nên tập thể dục đều đặn, trong khi chưa có cách gì để can thiệp vào những tác dụng phụ gây tăng cân của thuốc. Tập thể dục có thể tiêu thụ những calori dư thừa và tạm thời hỗ trợ cho sự chuyển hoá.
Tham khảo thêm: Đông y điều trị vô sinh