Phát hiện sớm đột quỵ não và những việc cần làm khi đột quỵ não
Đột quỵ não
Đột quỵ não là bệnh phổ biến có thể gặp ở mọi người, gặp nhiều hơn ở nam giới, tỉ lệ mắc bệnh ở nam giới nhiều hơn ở nữ, 4 nam thì có 1 nữ mắc bệnh.
Nguy cơ cao mắc đột quỵ não thường gặp ở người: tăng huyết áp, tiểu đường, rối loạn mỡ máu, thừa cân béo phì, lạm dụng rượu bia, thuốc lá, ăn quá mặn, quá ngọt, lười vận động và các yếu tố nguy cơ khác.
Nguyên nhân gây đột quỵ não
Nguyên nhân đột quỵ não thường do 2 nguyên nhân chính: vỡ mạch máu não gây xuất huyết não và tắc mạch máu do cục máu đông gây nhồi máu não.
Yếu tố thời tiết nóng quá, lạnh quá không phải là nguyên nhân gây đột quỵ não, nó chỉ là yếu tố thuận lợi làm tăng nguy cơ đột quỵ não, ở những bệnh nhân có nguy cơ đột quỵ não.
Đột quỵ não nặng hay nhẹ và cũng tùy thuộc vào mức độ tổn thương nặng hay nhẹ, rộng hay hẹp, thời gian được cấp cứu sớm hay muộn .
Tỷ lệ sống, tỉ lệ biến chứng sau đột quỵ phụ thuộc vào mức độ nặng nhẹ và thời gian cấp cứu sớm hay muộn, nếu phát hiện sớm, cấp cứu sớm sẽ hạ thấp được tỉ lệ tử vong, tỉ lệ biến chứng, di chứng sau đột quỵ.
Các dạng đột quỵ não
Đột quỵ não là bệnh có nguy cơ tử vong cao, chỉ đứng sau ung thư và bệnh tim mạch. Trong đó hơn 50% số bệnh nhân đột quỵ não bị tử vong, 90% số bệnh nhân sống sót sau đột quỵ não phải sống chung với các di chứng thần kinh và vận động.
Đột quỵ não có 2 dạng là: nhồi máu não và xuất huyết não.
Nhồi máu não là tình trạng mạch máu lên não bị tắc do cục máu đông, gây thiếu máu cục bộ tại não.
- Xuất huyết não (chảy máu trong não) là do mạch máu trong não bị vỡ, gây tràn máu não.
Số liệu thống kê cho thấy: nhồi máu não chiếm 90%, xuất huyết não chỉ chiếm 10% trong tổng số bệnh nhân đột quỵ não. Mặc dù tỉ lệ thấp hơn 10% nhưng đột quỵ do xuất huyết não có tỉ lệ tử vong cao hơn so với đột quỵ nhồi máu não.
Muốn phát hiện sớm đột quỵ não phải làm gì?
Kinh nghiệm lâm sang cho thấy, để xác định đúng dấu hiệu đột quỵ não, cách đơn giản nhất là yêu cầu người bệnh thực hiện 3 việc: nói – cười – giơ tay chân.
- Về yêu cầu nói: bệnh nhân có biểu hiện nói ngọng, nói khó, nói không tròn chữ hoặc không nói được.
- Về hành vi cười: yêu cầu bệnh nhân cười sẽ thấy hiện tượng mồm méo lệch về một bên hoặc yêu cầu bệnh nhân nhắm mắt, có thể thấy một bên mắt không nhắm được.
- Về hành vi giơ tay chân: khi yêu cầu bệnh nhân thực hiện động tác này có thể thấy tình trạng: không giơ đc tay hoặc chân lên theo yêu cầu hoặc nhấc tay chân yếu, khó khăn do đột quỵ não.
Đột quỵ não là bệnh cấp cứu cấp tính nguy hiểm, tỉ lệ tử vong cao. Sau đột quỵ cứ một phút trôi qua có khoảng 2 triệu tế bào não bị chết đi do thiếu oxy nuôi dưỡng.
Muốn hạn chế tỉ lệ tử vong, hạn chế tỉ lệ biến chứng, di chứng do đột quỵ, chìa khóa để giải quyết vấn đề là phát hiện sớm, điều trị sớm trong khung giờ vàng 3 -6 giờ sau khi đột quỵ não.
Lời khuyên của bác sĩ: nếu thấy 3 dấu hiệu nói – cười – giơ tay chân lệch chuẩn ở bệnh nhân có nguy cơ đột quỵ não, cần nhanh chóng đưa bệnh nhân đến bệnh viện để được cấp cứu trong khung giờ vàng và để tránh hậu quả xấu có thể xảy ra.
Những việc cần làm khi đột quỵ não
Nhanh chóng gọi cấp cứu 115, không chờ các dấu hiệu bệnh có dừng lại không.
Trong khi chờ cấp cứu 115, cho bệnh nhân nằm nghiêng, kiểm tra huyết áp, cho uống thuốc trị huyết áp nếu huyết áp tăng cao.
Không cho bệnh nhân ăn, uống, tránh sặc do ăn uống.
Không tự cấp cứu bằng kinh nghiệm dân gian mách bảo nhau.
Không cho uống viên An cung ngưu hoàn hoàn nếu bệnh nhân đột quỵ não do chảy máu não, uống An cung ngưu hoàn hoàn có thể bị ngộ độc hoặc tử vong.
Thời gian vàng để cấp cứu đột quỵ não là 3 – 6 giờ sau đột quỵ, bệnh nhân được cấp cứu sớm sẽ hạn chế tai biến có thể xảy ra.
Tham khảo thêm: Đông y điều trị vô sinh