(Thiên kim phương)
Thành phần:
Đông qua nhân .......12g
Ý dĩ nhân ..........20g
Đào nhân ...........12g
Vĩ kinh...........40g
Cách dùng:
Sắc nước uống ngày chia 2 lần.
Tác dụng: Thanh phế, hoa đờm, trục ứ, bài nùng.
Giải thích bài thuốc: Trong bài thuốc, vị Vĩ kinh (Hoặc dùng lô căn) Thanh phế tả nhiệt là chủ dược, Đông qua nhân trừ đàm bài nùng. Ý dĩ nhanh nhiệt lợi thấp, Đào nhân hoạt huyết hóa ứ. Bài thuốc có tác dụng thanh nhiệt, hóa đàm, trục ứ, bài nùng, tuy các vị thuốc có tính bình và nhạt, đối với phế ung (áp xe phổi) có tác dụng tiêu tán.
Điều trị lâm sàng:
Bài thuốc chủ yếu trị phế ung (áp xe phổi), triệu chứng: Ho ra mủ thối, đàm lẫn máu mùi tanh, ngực đau âm ỉ đau tăng lúc no, mồm họng khô khát, lưỡi đỏ rêu vàng nhớt. Thường dùng kết hợp với các vị Bồ công anh, Kim ngân hoa, Liên kiều, Ngư tinh thảo, để thanh nhiệt giải độc. Nếu đã có mủ gia Cát cánh , Cam thảo, Xuyên khung , Xuyên Bối mẫu để tăng cường hóa đàm, bài nùng.
Trường hợp bệnh sởi đã mọc kèm sốt ho đàm nhiều có thể dùng Bài thuốc Vĩ Kinh Thang gia ty qua lạc, Qua lâu bì, Tỳ bà diệp để thanh phế nhiệt hóa đàm.
Đối với bệnh phổi ho suyễn có thể kết hợp với bài Mạch hạnh thạch cam thang, Tả bạch tán hoặc Bạch hổ thang để sử dụng tùy theo chứng bệnh.
Trên lâm sàng, có báo cáo cho rằng dùng bài này kết hợp với bài Ngân kiều giải độc táo (gồm các vị: Lô căn, Ngư tinh thảo, Ý dĩ sống, Kim ngân hoa, Liên kiều, Qua lâu, Tang bạch bì, Hạnh nhân, Sinh Cam thảo) có kết qủa tốt. Bài thuốc có thể dùng chữa ho gà gia thêm vị Xuyên Bối mẫu, Quất hồng, Tỳ bà diệp, Cam thảo. Nếu ho máu, chảy máu cam gia Mao căn, Ngẫu tiết, nôn gia Trúc nhự, Giá thạch, Đờm nhiều gia La bạc tử.
Theo Phòng khám Đông y Nguyễn Hữu Toàn
****************************