Bài thuốc Quế chi Nhân sâm Thang

Nguyên bản bài thuốc:

(Thương hàn luận)

Lý trung thang		Nhân sâm	8-12	Cam thảo	4	Bạch truật	8-12
Can khương	6-8	Quế chi

Chủ trị: Các chứng tỳ vị hư hàn kiêm ngaọi cảm phong hàn, có các triệu chứng bụng đau, đại tiện lỏng, nôn mửa hoặc bụng đầy, ăn kém, rêu trắng, mạch trầm tế hoặc trì hoãn. nếu hàn chứng rõ tăng lượng Can khương, tỳ hư rõ tăng đẳng sâm . ỉa chẩy nhiều Bạch truật sao khử thổ để tăng tác dụng sáp tràng chỉ tả. trường hợp hư hàn nặng , sắc mặt tái nhợt, chân tay lạnh gia thục phụ tử để tăng cường ôn dương khư hàn hoặc gia Nhục quế.Trường hợp lỵ mãn tính gia thêm: Hoàng liên . Mộc hương để lý khí hoá trệViêm ruột mãn tính, rối loạn tiêu hoá tỳ vị hư hàn có thể dùng bài này gia giảm.Nếu ợ hơi do hư hàn gia Đinh hương, khấu nhân gọi là bài Đinh khấu lý trung hoàn Tham khảo:Trị các chứng vị tràng hư nhược, mất trương lực dạ dày, ỉa chảy, nôn mửa, đau dạ dày ở những người chân tay dễ bị lạnh, lượng tiểu tiện nhiều.Trong phần Sai hậu lao dịch bệnh cũng trong sách Thương hàn luận viết: Thuốc dùng trị các chứng sa dạ dày, mất trương lực dạ dày, viêm dạ dày, loét dạ dày, chứng tự trúng độc ở trẻ em, ốm nghén, đau dây thần kinh liên sườn, thổ tả cấp tính, xuất huyết cấp tính mất trương lực ở những người bị chứng lạnh, huyết sắc kém, vị tràng yếu, dễ bị ỉa chảy, đau bụng hoặc buồn nôn, nước bọt đọng lại trong miệng, hay đi tiểu và lượng nhiều.

Lưu ý khi dùng thuốc:

• Khi dùng cần phải chọn lựa loại thuốc tốt bài thuốc mới có hiệu quả
• Trong bài có vị Phụ tử là một loại thuốc cực độc (Thuốc độc bảng A), cần phải dùng loại đã được bào bào chế kỹ càng, đúng cách để loại trừ độc tính
• Phụ tử phản với các vị Bối mẫu, Bạch cập, Liễm, Bán hạ và Qua lâu khi dùng chung sẽ phát sinh phản ứng nguy hiểm, không dùng chung
• Phụ tử là vị thuốc rất nóng có thai không dùng
• Trong bài có vị Nhân sâm phản với vị Lê lô nếu dùng chung sẽ phát sinh chất độc nguy hiểm chết người- Tuyệt đối không được dùng chung với Lê lô
• Cam thảo phản với vị Hải tảo, Hồng đại kích, Cam toại và Nguyên hoa, gặp nhau sẽ sinh phản ứng nguy hiểm, trừ trường hợp đặc biệt phải xem xét thật kỹ mới dùng
• Vị thuốc Đinh hương kỵ với Uất kim, khi dùng cần chú ý
• Vị thuốc Nhục quế kỵ thai, kỵ Xích thạch chi khi dùng cần chú ý
• Vị thuốc Quế chi tính nóng kỵ thai, kỵ Xích thạch chi khi dùng phải cẩn thận
• Vị thuốc Can khương rất nóng nên kỵ thai, có thai dùng thận trọng
• Đang tiếp tục cập nhật

 

  Theo Phòng khám Đông y Nguyễn Hữu Toàn

****************************