Bài thuốc Mạch môn Đông Thang

Nguyên bản bài thuốc:

Đơn thuốc:

Tác dụng: Dưỡng âm thanh nhiệt, nhuận hóa đàm.

Cách dùng: Sắc với 600 cc nước, lấy 300 cc, ban ngày uống 3 lần, ban đêm uống 1 lần lúc thuốc còn nóng.

Nhìn chung, để tiện thì người ta chi uống làm 3 lần, nhưng người đề xuất Bài thuốc Mạch môn Đông Thang Bài thuốc (Kim qui yếu lược) chỉ thị là chứng ho phát nhiều về ban đêm do đó nên uống 1 lần vào ban đêm.

Giải thích bài thuốc: Bài thuốc trị chứng ho khó ra đờm, viêm phế quản, hen phế quản. chứng phế nuy do tân dịch bất túc, hư nhiệt gây nên, thường có triệu chứng ho đờm rãi rất nhiều, khí xuyễn khó thở, họng khô miệng táo, lưỡi đỏ khô ít rêu, mạch hư sác. Đây là bài thuốc chủ yếu trị Phế nuy thuộc hội chứng âm hư. Nếu tân dịch tổn thương nặng gia thêm Sa sâm, Ngọc trúc để dưỡng phế vị tư âm sinh tân. nếu có triều nhiệt (sốt về chiều) gia Ngân Sài hồ, Địa cốt bì

Điều trị lâm sàng: Bài thuốc có thể dùng chữa loét dạ dầy hành tá tràng thuộc thể âm hư có các triệu chứng vùng thượng vị nóng đau, miệng khô, đại tiện táo, lưỡi đỏ ít rêu, gia thêmThạch Hộc, Bạch thược , rễ lúa nếp, mai mực để dưỡng âm chỉ thống. Trường hợp hư hàn phế nuy không dùng bài này. Bài thuốc có thể dùng chữa các chứng lao phổi, viêm phế quản mãn tính, dãn phế quản có hội chứng phế thận âm hư.Tham khảo: Theo Kim quỹ yếu lược: lấy là bài Trúc diệp thạch cao thang bỏ Trúc diệp, Thạch cao, thêm éại táo, rất có tác dụng đối với các trường hợp ho có tính chất co thắt do khí thượng nghịch (người xưa coi hắt hơi và ho đều là những biến hình của đại nghịch thượng khí) ở những người hư chứng của thiếu dương bệnh, đặc biệt là có hiệu quả đối với những phụ nữ gầy bị ho trong thời gian có thai.Những người uống thuốc này vào mà ăn uống kém ngon, những người có chiều hướng bị ỉa chảy hoặc những người ho dễ ra nhiều đờm thì không được dùng Bài thuốc Mạch môn Đông Thang Bài thuốc (Kim qui yếu lược).Sách Y liệu thủ dẫn thảo viết: Bài thuốc Mạch môn Đông Thang Bài thuốc (Kim qui yếu lược) có tác dụng hạ hư hỏa, trị đại nghịch thượng khí, trị cả hỏa nghịch thượng khí. Tóm lại, bài thuốc có tác dụng nhuận và dẫn khí xuống phần dưới của cơ thể.Theo Thực tế chẩnliệu: Thuốc dùng cho những người bị viêm phế quản và viêm phổi, sau khi đã giải nhiệt, thì bị ho dồn dập, mặt đỏ gay, ho khó ra đờm, hoặc là vì vậy mà tiếng bị khàn, thuốc cũng còn được dùng cho những người bị khàn tiếng do viêm họng cấp và mạn tính, hoặc những người bị lao thanh quản, lao phổi.Theo Giải thích các bài thuốc: Thuốc dùng cho những người bị hư chứng của thiếu dương bệnh, dùng để trị ho có tính chất co thắt do khí thượng nghịch gây ra. Thuốc được ứng dụng trong các trường hợp viêm phế quản cấp và mạn tính, xuyễn, viêm phổi, viêm họng cấp và mạn tính, ho gà, khàn tiếng, lao thanh quản, lao phổi và ho trong thời gian có thai.

Lưu ý khi dùng thuốc:

• Khi dùng cần phải chọn lựa loại thuốc tốt bài thuốc mới có hiệu quả
• Bạch thược phản với vị Lê lô nếu dùng chung sẽ phát sinh chất độc nguy hiểm - không được dùng chung với Lê lô
• Cam thảo phản với vị Hải tảo, Hồng đại kích, Cam toại và Nguyên hoa, gặp nhau sẽ sinh phản ứng nguy hiểm, trừ trường hợp đặc biệt phải xem xét thật kỹ mới dùng
• Sa sâm phản nhau với vị Lê lô, nên bài này không được gia vị Lê lô, gặp nhau sẽ sinh phản ứng nguy hiểm.
• Bán hạ có độc gây ngứa, kỵ thai phản vị Xuyên ô, Ô đầu, Phụ tử khi dùng chung có thể phát sinh phản ứng nguy hiểm cần chú ý
• Vị thuốc thạch hộc kỵ Cương tàm, Ba đậu
• Đang tiếp tục cập nhật

  Theo Phòng khám Đông y Nguyễn Hữu Toàn

****************************