Bài thuốc Đại hoàng phụ tử Thang (Kim quĩ yếu lược)

Nguyên bản bài thuốc:

Chủ trị:

Ôn kinh tán hàn, thông tiện trừ đau, chữa âm hàn tích tụ, đau bụng táo bón, dưới sườn đau, phát sốt, mạch trầm huyền mà khẩn

Cách dùng:

sắc nước uống ngày 3 lần

Giải thích bài thuốc :

Trong bài thuốc vị phụ tử ôn kinh tán hàn, là chủ dược, Tế tân tính cay ôn hợp với phụ tử tăng tác dụng khu hàn,Đại hoàng tả hạ thông tiện, 3 vị hợp dùng có tác dụng “ôn hạ”

Ứng dụng lâm sàng :

Bài thuốc chủ trị chứng thực hàn tích tụ, táo bón bụng đau, chân tay mát sợ lạnh, rêu lưỡi nhạt trắng, mạch “trầm” “ huyền” “khẩn” .Trường hợp bụng đau nhiều, thích ấm gia Quế chi, Bạch thược để hòa vinh, chỉ thống .Trường hợp bụng đầy tích trệ nặng, rêu lưỡi dày gia Chỉ thực, Thần khúc để tiêu thực đạo trệ , trường hợp người yếu tích trẹ nhẹ dùng chế Đại hoàng để giảm bớt tác dụng tả hạ . Trường hợp khí hư gia Đảng sâm, Hoàng kỳ để bổ khí . Trường hợp sán khí (sa ruột) nhẹ đau , mạch “huyền khẩn” có thể dùng bài này gia Nhục quế , Tiểu hồi hương để tán hàn , chỉ thống.

Lưu ý khi dùng thuốc:

• Khi dùng cần phải chọn lựa loại thuốc tốt bài thuốc mới có hiệu quả
• Trong bài có vị Phụ tử là một loại thuốc cực độc (Thuốc độc bảng A), cần phải dùng loại đã được bào bào chế kỹ càng, đúng cách để loại trừ độc tính
• Phụ tử phản với các vị Bối mẫu, Bạch cập, Liễm, Bán hạ và Qua lâu khi dùng chung sẽ phát sinh phản ứng nguy hiểm, không dùng chung
• Phụ tử là vị thuốc rất nóng có thai không dùng
• Bạch thược phản với vị Lê lô nếu dùng chung sẽ phát sinh chất độc nguy hiểm - không được dùng chung với Lê lô
• Trong bài vị Tế tân rất nóng và có độc và phản với vị Lê lô. cần chú ý liều dùng, không gia quá nhiều, và không dùng chung với Lê lô
• Vị thuốc Nhục quế kỵ thai, kỵ Xích thạch chi khi dùng cần chú ý
• Vị thuốc Quế chi tính nóng kỵ thai, kỵ Xích thạch chi khi dùng phải cẩn thận
• Thần khúc Tỳ âm hư vị hỏa thịnh không nên dùng, phụ nữ có thai nên ít dùng
• Đại Hoàng là thuốc hạ mạnh, kỵ thai, phụ nữ có thai không nên dùng
• Đang tiếp tục cập nhật

Theo Phòng khám Đông y Nguyễn Hữu Toàn

****************************