Bài thuốc Bảo hòa hoàn

Nguyên bản bài thuốc:

(Đơn kê tâm pháp)

Cách dùng:

Tất cả tán bột mịn, hồ viên. Môĩ lần uống 6-12g với nước sôi nguội hoặc nước sắc mạch nha sao. Có thể làm thuốc thang nội tùy theo bệnh lý.

Tác dụng:

Tiêu tích hòa vị, thanh nhiệt lợi thấp.

Giải thích bài thuốc:

Bài thuốc thường được dùng để chữa chứng thực tích. Trong bài vị Sơn tra, La bạc tử, thần khúc đều có tác dụng tiêu thực nhưng Sơn tra chủ yếu là tiêu tích do chất dầu mỡ, La bạc tử tiêu tích do chất đường bột thêm tác dụng giáng khí hóa đàm, thần khúc tiêu thực do ngoại cảm ảnh hưởng chức năng tỳ vị là chủ dược, Bán hạ, trần bì, bạch linh hành khí hòa vị hóa thấp. Liên kiều tán kết thanh nhiệt. Các vị thuốc hợp lại thành bài thuốc tiêu tích hòa vị, thanh nhiệt lợi thấp.

Ứng dụng lâm sàng:

Bài thuốc chủ yếu trị chứng thực tích thường gặp ở trẻ em rối loạn tiêu hóa. Nếu thục tích kiên tỳ hư gia BẠch truật còn gọi là bài đại an hòa (Đơn khê tâm pháp) có tác dụng tiêu tích kiện tỳ. Nếu bài thuốc này giảm Bán hạ, la bạc tử, liên kiều, gia bạch truật, Bạch thược còn gọi là bài “ Tiểu bảo hòa hoàn” (Y phương tập giải) tác dụng chủ yếu là kiện tỳ tiêu thục nhẹ hơn. Nếu bài thuốc gia thêm bạch truật, hậu phác, hương phụ, chỉ thực, Hoàng cầm, còn gọi là Bảo hòa hoàn (Cổ kim y giám) có tác dụng kiên tỳ tiêu tích hóa thấp thanh nhiệt. Trường hợp kiết lỵ mới bắt đầu có chứng thực tích cùng có thể dùng bài thuốc này bỏ phục linh, Liên Kiều gia Hoàng liên , Binh Lang, chỉ thực để điều khí thanh nhiệt đạo trệ.

Lưu ý khi dùng thuốc:

• Khi dùng cần phải chọn lựa loại thuốc tốt bài thuốc mới có hiệu quả
• Bạch thược phản với vị Lê lô nếu dùng chung sẽ phát sinh chất độc nguy hiểm - không được dùng chung với Lê lô
• Bán hạ có độc gây ngứa, kỵ thai phản vị Xuyên ô, Ô đầu, Phụ tử khi dùng chung có thể phát sinh phản ứng nguy hiểm cần chú ý
• Đang tiếp tục cập nhật

Theo Phòng khám Đông y Nguyễn Hữu Toàn

****************************